Thực hiện Kế hoạch số 933/KH-UBND ngày 27/11/2024 của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An về việc xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú” trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể lần thứ tư trên địa bàn tỉnh Nghệ An; Để đảm bảo quy trình xét danh hiệu nghệ nhân trên địa bàn thành phố Vinh từ ngày 16/2 đến 24/2 đại diện hội đồng xét tặng danh hiệu nghệ nhân tỉnh Nghệ An phối hợp với thành phố Vinh lập 3 đoàn tổ chức Hội nghị lấy ý kiến của cộng đồng dân cư nơi cư trú về hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 4.

Sau đợt làm việc tích cực, chất lượng đúng quy trình thành phố Vinh đã hoàn thành lấy ý kiến nơi cư trú của 20 cá nhân đề nghị xét tặng trên địa bàn. Cơ bản các cuộc lấy ý kiến đều đảm bảo đúng quy trình, nhân dân tham gia tích cực, đóng góp sôi nổi và thống nhất 100%.

Nhân dân khối 10 phường Bến Thủy  biểu quyết thống nhất 100% đề nghị ông Trần Xuân Bình được xét tặng danh hiệu “ Nghệ nhân ưu tú”

Nhà nước Việt Nam và tỉnh Nghệ An đã triển khai nhiều chính sách ưu đãi nhằm tôn vinh và hỗ trợ các Nghệ nhân Ưu tú trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa phi vật thể. Nghệ nhân Ưu tú được hưởng trợ cấp hàng tháng cụ thể được quy định 1.000.000 đồng/người/tháng. Nhà nước hỗ trợ 100% chi phí đóng bảo hiểm y tế cho Nghệ nhân Ưu tú, đảm bảo họ được chăm sóc sức khỏe đầy đủ. Khi Nghệ nhân Ưu tú qua đời, gia đình họ được hỗ trợ chi phí mai táng theo quy định của pháp luật. Tỉnh Nghệ An đã ban hành Nghị quyết số 29/2021/NQ-HĐND, trong đó quy định hỗ trợ kinh phí cho các nghệ sĩ đạt thành tích cao tại các cuộc thi, liên hoan nghệ thuật biểu diễn chuyên nghiệp toàn quốc giai đoạn 2022-2025. Những chính sách này thể hiện sự quan tâm của Nhà nước và tỉnh Nghệ An đối với việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa, đồng thời ghi nhận đóng góp quan trọng của các Nghệ nhân Ưu tú trong việc duy trì bản sắc văn hóa dân tộc. Từ năm 2019 đến năm 2022 thành phố Vinh có 04 nghệ nhân ưu tú được công nhận, các nghệ nhân được hưởng sự quan tâm của các chế độ chính sách và họ đã cống hiến tích cực trong công tác bảo tồn phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn.

Xác định việc lấy ý kiến cộng đồng cư trú đối với danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú có ý nghĩa quan trọng trong quá trình xét tặng danh hiệu này. Cộng đồng là những người trực tiếp chứng kiến và thừa hưởng các giá trị văn hóa do nghệ nhân truyền dạy và đóng góp. Ý kiến của họ giúp xác thực mức độ cống hiến của nghệ nhân. Bên cạnh đó không chỉ dựa vào hồ sơ cá nhân, việc tham khảo ý kiến cộng đồng giúp xác định nghệ nhân có thực sự có công lao trong việc bảo tồn, phát huy di sản văn hóa phi vật thể hay không.

Cá nhân bà Lê Thị Loan - Phường Vinh Tân, đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú lĩnh vực nghệ thuật trình diễn dân ca Ví, Giặm.

Danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú không chỉ là sự công nhận của nhà nước mà còn phải được cộng đồng thừa nhận. Việc tham khảo ý kiến giúp đảm bảo danh hiệu này phản ánh đúng sự kính trọng và biết ơn của xã hội. Khi được cộng đồng đánh giá, nghệ nhân sẽ có thêm động lực để tiếp tục gìn giữ, trao truyền và phát triển di sản văn hóa.Việc tham gia đóng góp ý kiến giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về giá trị di sản văn hóa và vai trò của nghệ nhân trong việc bảo tồn, phát huy bản sắc dân tộc. Như vậy, việc lấy ý kiến cộng đồng cư trú trong xét tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú không chỉ đảm bảo tính chính xác, khách quan mà còn khẳng định sự gắn kết giữa nghệ nhân với cộng đồng.

Việc xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” không chỉ là sự tôn vinh cá nhân xuất sắc mà còn khuyến khích thế hệ trẻ tiếp nối, phát huy giá trị văn hóa truyền thống.

Phạm Oanh - PP VHKHTT